Oleje roślinne są ważnym elementem zdrowej diety. Dostarczają niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin i przeciwutleniaczy. Wybór odpowiedniego oleju ma znaczenie dla smaku potraw i Twojego zdrowia.
Różne rodzaje olejów roślinnych dostępne w Polsce
W Polsce dostępnych jest wiele rodzajów olejów roślinnych, pozyskiwanych z różnych części roślin:
- Olej rzepakowy: Popularny i uniwersalny, ma korzystny stosunek kwasów omega-6 do omega-3.
- Oliwa z oliwek: Ceniona w kuchni śródziemnomorskiej, bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe.
- Olej słonecznikowy: Lekki i neutralny w smaku.
- Olej lniany: Bogaty w kwasy omega-3, ale nie nadaje się do smażenia.
- Olej z pestek winogron: Delikatny w smaku, odpowiedni do pieczenia i smażenia.
- Olej kokosowy: Odporny na utlenianie, dobry do smażenia w wysokich temperaturach.
- Olej sezamowy: Intensywny smak, popularny w kuchni azjatyckiej.
- Olej z awokado: Bardzo wysoki punkt dymienia.
- Olej arachidowy (z orzechów ziemnych): Wysoka zawartość tłuszczów jednonienasyconych.
- Olej z czarnuszki: Ma właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne.
- Olej z wiesiołka: Korzystny dla skóry i układu immunologicznego.
- Olej z ostropestu: Chroni i regeneruje komórki wątroby.
Właściwości zdrowotne olejów roślinnych
- Kwasy tłuszczowe: Oleje roślinne są źródłem zdrowych tłuszczów, takich jak jednonienasycone i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które są niezbędne dla organizmu.
- Obniżanie cholesterolu: Niektóre oleje roślinne zawierają fitosterole, które konkurują z cholesterolem o wchłanianie w organizmie.
- Witaminy: Dostarczają witamin A, D, E i K.
- Antyoksydanty: Chronią komórki przed uszkodzeniami.
- Wspomaganie odporności: Niektóre oleje, takie jak olej lniany, z czarnuszki, wspomagają odporność organizmu.
- Zdrowa skóra i włosy: Niektóre oleje, takie jak olej kokosowy czy olej z nasion rokitnika, mają właściwości nawilżające i odżywcze dla skóry i włosów.
- Wspomaganie pracy serca i mózgu
- Działanie przeciwzapalne
- Wspomaganie regeneracji wątroby
- Łagodzenie infekcji i alergii
Oleje rafinowane, tłoczone na zimno i z pierwszego tłoczenia
- Oleje rafinowane: Przechodzą proces oczyszczania, co zwiększa ich trwałość i usuwa smak oraz zapach. Mają wyższy punkt dymienia, nadają się do smażenia.
- Oleje tłoczone na zimno: Pozyskiwane mechanicznie, bez użycia wysokiej temperatury. Zachowują więcej wartości odżywczych, ale mają krótszy okres przydatności do spożycia i niższy punkt dymienia.
- Oleje z pierwszego tłoczenia: Otrzymywane w wyniku mechanicznego tłoczenia, czasem z zastosowaniem ciepła. Poddawane są oczyszczaniu, np. przez przemywanie wodą, filtrowanie lub wirowanie.
Jakie oleje są zdrowe?
Najzdrowsze są oleje tłoczone na zimno, ponieważ zachowują najwięcej wartości odżywczych. Należą do nich: olej lniany, olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej z czarnuszki. Do smażenia lepsze są oleje rafinowane, które mają wyższy punkt dymienia: olej rzepakowy rafinowany, oliwa z oliwek rafinowana, olej kokosowy, olej z awokado.
Podsumowanie
Oleje roślinne są cennym składnikiem diety. Wybieraj oleje tłoczone na zimno do spożywania na surowo i oleje rafinowane do smażenia. Pamiętaj o różnorodności i włączaj różne rodzaje olejów do swojej diety, aby czerpać korzyści z ich różnych właściwości.
